Na 20 jaar speelt Jack Wouterse opnieuw de solo Keefman naar het boek van Jan Arends. Een strak, helder en indringend verhaal over psychiatrisch patiënt Keefman die gevangen zit in zichzelf, vrij goed weet hoe het anders moet, alleen niet hoe.
De monoloog van Jan Arends uit de gelijknamige verhalenbundel geeft een stem aan de boze, onmachtige, om zich heen schreeuwende binnenwereld van psychiatrisch patiënt Keefman. In een woedend relaas spreekt hij zijn zwijgende behandelde psychiater aan. Hij laat hem alle hoeken van de kamer zien, verwijt hem, én de wereld, elk denkbaar zuchtje tegenwind. Wat een aanklacht lijkt tegen het systeem is tegelijk het portret van een bijzonder figuur.
Keefman wil weg uit de inrichting aangezien hij niet gek is, maar zodra hij genezen wordt verklaard keert hij direct al terug omdat de buitenwereld een gekkenhuis blijkt. Als een acrobaat beweegt Keefman zich tussen het kweken van sympathie en het opwekken van ergernis. Net als je denkt dat hij tot een heldere zelfanalyse komt, neemt de rebel in hem het over, die elke nuance woedend vernietigt. Is Keefman een pathologisch geval waarvoor geen standaardtherapie te vinden zal zijn of is het een angstige man die uiteindelijk wel zijn weg naar de buitenwereld zal vinden?
In die draaikolk van emoties neemt Jack Wouterse je mee, geeft hij de onmacht een stem, creëert empathie, afwijzing, boosheid, compassie en verdriet.
Voor Jack Wouterse is het tweede keer dat hij Keefman speelt. Twintig jaar geleden deed hij de monoloog bij het Ro-theater. Het is totaal anders nu. In de herlezing van de tekst ontdekte Wouterse nieuwe lagen die passen bij deze tijd.
Waarom Keefman, nu?
Het is een beestachtig goede tekst, waar ik nog meer lagen en diepte in zie dat zo'n twintig jaar geleden, het zijn nog meer mijn woorden. 'T is recht voor zijn raap: woedend, schreeuwend, knallend! Ik heb een hekel aan het begrip 'de zwakken in de samenleving, wat nou zwak? Ja, een zwak ontwikkeld conformisme, het vermogen binnen de lijnen te kleuren. Maar het is wel die groep die Keefman een stem geeft. Er is eigenlijk -letterlijk en figuurlijk- geen plaats voor ze, maar ik maak plaats. Dat is broodnodig in het coronatijdperk waar de mensen in de marge nog marginaler lijken te worden.
Jij en humor zijn prettig verbonden. Hoe leuk is Keefman?
Je kan om of met Keefman heel erg lachen. Maar de kleur is zwart, inktzwart. Dus als je in de buurt komt van zijn eenzaamheid dan vergaat het lachen je. Het is een zwaar drama met komische speldenprikjes.
Wat vraagt het van het publiek?
Empathie! Interesse in een klager met zielenpijn. Begrip voor het ‘Ik tegen de rest van de wereld’ gevoel van Keefman.
Jack Wouterse
Jan Arends
Alize Zandwijk, Herman Gilis
André Goos
Thomas Rupert
