Uit: VRIJ - Wat Nederlanders doen als ze niet werken
De zwarte dwergschnauzer Jacob (3) kijkt beduusd vanonder z’n koptelefoon. Het is weer zover. Zijn baasje Maurice Eilander (46) maakt lawaai op de doedelzak. Gelukkig doet hij dat maar een uur in de week. Eilander: ‘Voor corona keek ik of ik de auto van de buren zag staan, nu is iedereen thuis. Dus oefen ik vooral op de practice chanter, een oefenfluit zonder zak en drones, van die houten pijpen.’
Samen met zijn vriendin Jolanda van Valkengoed heeft Eilander in Hoevelaken een hondenuitlaatservice en een hondentrimsalon. In zijn vrije tijd is hij lid van doedelzakvereniging Saint Anthony Pipe Band. Als jongen van vijf vergaapte hij zich in Apeldoorn aan het bevrijdingsdefilé, waarin een doedelzakband meeliep. Onder de Canadese veteranen bevonden zich veel Schotten, zonen van immigranten uit de jaren dertig. ‘Het geluid en die militairen in Schots kostuum maakten grote indruk.’ In 2012 erfde hij van een oom een Pakistaanse doedelzak: ‘Die had hij voor de sier.’ Uit nieuwsgierigheid bezocht Eilander een repetitie van de Saint Anthony Pipe Band. Hij kwam thuis met een practice chanter.
‘Eerst oefen je daar zeker een jaar op. Dan ga je doedelzakspelen, dat is moeilijk en fysiek zwaar. Je moet tegelijk de zak vol blazen en hem onder je arm klemmen, zodat er constante druk is. En dan zijn er vier manieren om geluid te produceren: de lucht in de zak kan eruit via de chanter, de bass drone én via twee tenor drones.’ Na twee jaar deed hij mee met optredens. ‘Maar ik voel me nog steeds een groentje.’ Trots laat Eilander zijn doedelzak zien. ‘Het houtwerk is van African Blackwood, dat heeft een mooie klank.’
Op vakantie naar Schotland hoeft voor hem niet. ‘Ik ga liever naar de zon.’ Hij wil wel weten waar de liederen vandaan komen. ‘We spelen bijvoorbeeld “The Bells of Dunblane”, een eerbetoon aan de slachtoffers van een schietpartij op een Schotse dorpsschool in 1996. Ach, de cultuur is zo rijk. In Schotland kun je er je bachelor in halen als je bij niveau twaalf bent. En lang kregen Schotse scholen subsidie voor doedelzakles.’ Alles heeft betekenis, vertelt Eilander. ‘Van de sgian dubh, de dolk in de sok, tot het patroon van de kilt, waar zo’n acht meter stof in gaat. ‘Daar kon je in slapen als je op pad was met de schapen.’
Repeteren is tijdens de lockdown behelpen. ‘Via conferentiesoftware krijg je geen samenspel.’ In de nazomer hopen ze weer met de band op pad te gaan. In de auto met Jolanda en Jacob naar braderieën of naar de Dag van de Blaasmuziek. Luid klinken daar Schotse marsen en dansmuziek, strathspeys, reels en jigs. ‘Ons laatste optreden was 8 maart 2020 in de grote kerk van Wijk bij Duurstede. In zo’n grootse omgeving krijg ik wel kippenvel.’
Foto: Goed Folk
Tekst: Sanneke van Hassel